Merkez Hakem Kurulu Başkanı Lale Orta'dan Hakemlere İlginç Talimat

Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Merkez Hakem Kurulu (MHK), deprem nedeniyle verilen arada hakemlerin uyması gereken konuları içeren 45 maddelik bir yönerge hazırladı. Yönergenin en ilginç maddelerinin başında “Maçlardan sonra bilgi vermek için MHK Başkanınızı arayınız” maddesi yer alıyor. Normal şartlar altında sadece olağanüstü durumlarda arayan hakemlere, MHK Başkanı Lale Orta’nın neden böyle bir talimat verdiği ise belli değil. 

Diğer yandan yönergede maçlardaki hakem kararlarını etkileyen ancak futbol oyun kurallarında yer almayan ilginç talimatlar var. Bunlardan biri de Fenerbahçe-Konyaspor maçında hakem Halil Umut Meler’in maçın 11. dakikasında misafir takım oyuncusu Mame Diouf’a neden gösterildiğini kimsenin anlamadığı sarı kart. Kartın nedenini daha sonra maddelerden birini okuduğunuzda ancak anlayabiliyorsunuz. 

O madde şu. “Hakemin yanına itiraz için aynı takımdan gelen oyuncu sayısı 3’ten fazla olduğu zaman AVAR tarafından dakika bildirilerek not edilecek ve maçtan sonra Federasyonumuza 4. Hakem tarafından rapor edilecektir. AVAR Raporlaması; Maç esnasında AVAR maç sonu Hakeme bildireceği rapora takım adı, dakika ve itiraz eden oyuncu sayısını yazacak ve maç sonunda ıslak imzalı olarak raporun görüntüsünü hakeme ve 4. Hakeme gönderecektir. Raporun orijinalinin saklanması AVAR sorumluluğundadır. 4. Hakem Raporlaması; AVAR’dan gelen rapor doğrultusunda pozisyon dakikalarını, takım adını, oyuncu sayısını FYS sistemindeki ‘olay raporu’ kısmına yazacaktır. Bu konu ile ilgili birden çok olay varsa dakika sırasına göre rapora yazılmalıdır. (Örnek: A Takımından 4 oyuncu 34. dakikada hakemin yanına gelerek itirazda bulunmuştur.)”

Bu maddenin ise TFF’nin 23 Aralık 2022 günü yayınladığı Futbol Disiplin Talimatı’na eklenen 40/A maddesini uygulamaya zemin hazırlama amacı taşıdığı anlaşılıyor. Bu ek maddeye göre hakemler ve diğer müsabaka görevlilerine toplu müdahaleyi kimlerin yaptığı tespit edilerek para cezası verilecek. Ancak şöyle bir durum da söz konusu: Hakemin yanına dördüncü bir oyuncu geldiğinde 4. Hakem bunu rapora yazacak dendiğine göre hakem 4. oyuncuya Diouf’da olduğu gibi, sarı kart gösterdiğinde ne olacak? O zaman oyuncu hem sarı kart görüp hem de para cezası mı alacak? Ayrıca oyuncu şiddetli itiraz etmiyorsa ve sadece normal şekilde hakemin yanına gelip sakince bir şey söylüyorsa ne olacak? Çünkü 40/A maddesi “Müsabaka görevlilerinin etrafını sarıp görevlerini yapmalarının engelleyici eylemlerde bulunmaları halinde” cümlesiyle verilecek cezayı tarif ediyor. 

Futbol Disiplin Talimatı'ndaki bir diğer maddede ise “Hakemin etrafını çeviren oyuncular hakkındaki bilgilendirme 4. hakemler tarafından eşgüdüm toplantısında takımların sorumlularına iletilecektir. Ayrıca maçtan önce futbolculara da bu konuda takımlarının veya kendilerinin maddi yükümlülükleri oldukları hatırlatılacaktır” deniyor. 

Yönergedeki en gereksiz maddeler ise VAR’ın alametifarikası olan şeyler sanki mümkünmüş gibi hakemlere yeni bir şeymiş gibi direktif verilmesi. VAR hakemleri, hangi kontrolü yaptığını, saha hakemine kısa bir cümleyle bildirmelidir. (Örneğin; olası bir elle oynama, olası bir faul, olası bir ciddi faullü oyun gibi) VAR’dan gelecek uyarı ile geç sarı kart göstermek vs. üst düzey hakemlik için uygun değildir.