Teknik Direktörlere De VAR'a Gitme Hakkı İsteniyor

Futbola, VAR’ın gelişiyle birlikte adalet ve haliyle huzur geleceğini düşünenler, aradan geçen yıllarla birlikte normal saha içindeki hakem tartışmalarından daha fazlasıyla karşı karşıya kaldı. VAR ile ilgili tartışmalar hiçbir hafta eksik olmuyor. Tartışmaların odak noktasını ise VAR’ın pozisyonlara müdahale etmesi veya etmemesi oluşturuyor.

Uzun süreden beri VAR ile ilgili yaşanan tartışmalardan biri de saha kenarındaki teknik direktörlere itiraz hakkı (Challenge) tanınması. Bununla ilgili olarak İtalya Futbol Federasyonu 2020 yılında teknik direktörlere itiraz hakkı verilmesi için IFAB’a başvurmuştu. Ancak futbol oyun kurallarını belirleme veya değiştirme yetkisine sahip dünyadaki tek kurum olan IFAB bu başvuruyu reddetmişti. Onlara göre sahada oyun kuralları konusunda uzman olan kişiler hakemler. Teknik direktörler ise bu konuda yeterli bilgiye sahip değil.

Challenge konusu bu kez Almanya Bundesliga’da oynanan Bochum-Borussia Dortmund karşılaşmasının ardından bir kez daha hararetli bir şekilde tartışılmaya başlandı. Öyle ki Liverpool'un Alman teknik direktörü Jürgen Klopp da İngiltere'den bu tartışmaya dahil oldu. Dünya çapındaki teknik adam, pozisyonlara mutlaka bir itiraz hakkının verilmesi gerektiğini savundu.

28 Nisan Cuma akşamı Bundesliga’da oynanan Bochum-Dortmund maçında Dortmund’lu Adeyemi’ye yapılan net penaltıyı hakem vermedi. Açık, net ve bariz olmasına karşın VAR müdahalesi de gelmedi. Tüm otoriteler ve hakemler tarafından kabul edilen bu hatanın ardından teknik direktörlere itiraz hakkı tartışmalarının fitili yeniden ateşlendi. Yapılan yorumlarda çoğunlukla teknik direktörlerin itiraz hakkı olsaydı bu fahiş hatanın önlenebileceği savunuldu. Liverpool Teknik Direktörü Jürgen Klopp da hokeyde olduğu gibi futbolda da bu hakkın verilebileceği düşüncesinde.

Pozisyonların antrenör veya sporcular tarafından videodan incelenmesi talebi çeşitli sporlarda uygulanıyor. Bunu mücadele içeren takım sporları ile ağ üzerinden oynanan tenis ve voleybol gibi sporlarda görüyoruz. Ancak tenis ve voleybolda itirazlar yalnızca topun düştüğü yer veya ele temas olup olmadığı gibi objektif netlik içeren pozisyonları içeriyor. 

Hokey sporunda her takım iki devrede birer tane olmak üzere tartışmalı pozisyonlara itiraz hakkına sahip. İtirazında haklı çıkan takım bir itiraz hakkı daha kazanıyor. Benzer itiraz hakkı Amerikan futbolunda da var. Takım koçu oyun boyunca iki kez bu hakka sahip. İtiraz hakkı kullanan koç haksız çıkarsa mola hakkı elinden alınıyor. Ama haklı çıkarsa mola hakkını kullanabiliyor. İtirazlar ise devrenin son iki dakikasından önce kullanılmak zorunda. Basketbol ve buz hokeyi de Cahellenge hakkı verilen sporlar. 

Buna karşın teknik direktörlere veya antrenörlere itiraz hakkı verilmesine karşı yorumlar da var. Futbol çok büyük bir alanda oynanan çok dinamik ve mücadeleci bir spor. Bir devrede çok sayıda VAR itirazına neden olabilecek pozisyon yaşanıyor. Örneğin Adeyemi pozisyonundan önce Dortmund Teknik Direktörü Edin Terzic, itiraz hakkını kullanmış olsa o fahiş hata yine de önlenemeyecekti. Yani sadece bir itiraz hakkı da yetmeyecek.

Diğer yandan teknik direktörler maçı kenardan ve pozisyonlara uzak şekilde seyrediyorlar. Yani pozisyonu yakından takip eden hakem duruma çok daha hakim. Bu da bu kararı teknik direktörün değil maçı ekrandan da seyretme şansına sahip birinin saha kenarındaki teknik direktörü yönlendirmesi durumunu ortaya çıkartabilir. Bütün bunların yanında futbol çok fazla gri ve subjektif alan barındıran bir spor. Bu nedenle yapılan itirazlar yine de sahada maçı yöneten hakem tarafından değerlendirilmek ve yorumlanmak zorunda.